Το κόστος της απραξίας

Στη μεταπολεμική Ελλάδα ένα από τα προβλήματα που αντιμετώπισε η νεοσύστατη τότε κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή το 1956 ήταν και αυτό, της εκμετάλλευσης των παραγωγών σιτηρών. Αγόραζε ο έμπορος σε εξευτελιστικές τιμές το σιτάρι από τους χωρικούς και το πουλούσε σε υπερβολικές τιμές στη κατανάλωση. Μάλιστα τότε η κατανάλωση ψωμιού ήταν τριπλάσια της σημερινής αφού αποτελούσε βασική οικογενειακή διατροφή.
Από τα πρώτα αναπτυξιακά πενταετή προγράμματα που κατάρτισε τότε η κυβέρνηση της ΕΡΕ ήταν να οργανώσει το γεωπονικό δυναμικό. Έστειλε δεκάδες γεωπόνους στο Οχάιο της Αμερικής όπου εκεί βρισκόταν το πρώτο κέντρο ελέγχου σπόρων. Οργάνωσε εδώ, τον τρόπο σποράς με σπαρτικές μηχανές.
Ήρθαν νέες ποικιλίες σπόρων, μεγαλύτερης στρεμματικής απόδοσης ενώ η σπορά γινόταν μηχανικά. Από τα 20 κιλά σπόρου ανά στρέμμα με απόδοση 100 κιλά σταριού, φτάσαμε στα 12 κιλά σπόρων να αποδίδουν 600 κιλά ανά στρέμμα. Δημιουργήθηκαν οι πρώτοι αγροτικοί συνεταιρισμοί και οι παραγωγοί πήραν την εμπορία στα χέρια τους.
Όλα αυτά πριν 54 χρόνια. Με τα μέσα τις γνώσεις και τους επιστήμονες, της εποχής εκείνης.
Το 1986 στο Λουξεμβούργο η Ελλάδα δεσμεύτηκε να εφαρμόσει μέσα σε 5 χρόνια στην αναλογία τιμής πώλησης αγροτικών προϊόντων / τελική τιμή καταναλωτή, τον τύπο 1 προς 2,6. Δηλαδή το αγροτικό προϊόν που ξεκινάει με 1 ευρώ από τον παραγωγό, να μη υπερβαίνει τα 2.6 ευρώ στον καταναλωτή.
Αυτά ισχύουν στην Ε.Ε. Εκτός από εδώ. Εδώ τώρα ανακαλύψαμε ότι έχουμε το ακριβότερο άλευρο της Ευρώπης. Και προφανώς το ακριβότερο ψωμί.
Αγοράζουμε το ακριβότερο γάλα της Ευρώπης. Οι πατάτες ξεκινούν με 15-18 λεπτά από τον παραγωγό για να φτάσουν στο καλάθι σου με 0,80. Αναλογία διαφοράς τιμής: 1/4,7. Οι ντομάτες ξεκινούν από τον παραγωγό με 30 λεπτά για να φτάσουν τα 1,70 Αναλογία τιμής 5,66.
Υπάρχει παρατηρητήριο τιμών. Που παρατηρεί τις τιμές. Παρατηρεί σκέπτεται και συλλογίζεται… Και άπραγο όπως πάντα μένει να παρατηρεί.
Υπάρχει αρμόδια υπουργός που υπόσχεται. Υποσχέσεις ακούμε πράξεις όμως δεν θα δούμε. Μια υπουργός που περιμένει με πρακτικές της δεκαετίας του 80 να ελέγξει την αγορά.
Στις αποθήκες των νομαρχιών ακόμη στιβάζονται μουχλιασμένα τα πολυτελή βιβλία με αναπτυξιακά προγράμματα που τύπωνε ως πρόεδρος του ΚΕΠΕ για ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής. Ξεπερασμένης νοοτροπίας και πεπαλαιωμένης τακτικής άνθρωποι, περιμένουμε να ελέγξουν τιμές στην αγορά.
Αφού άφησε ελεύθερο το τραπεζικό σύστημα με υπερκέρδη και χωρίς εποπτεία, όπως ευαγγελιζόταν προ εκλογών, αφού πέρασε ως καθηγήτρια του Πρίνστον (από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια) και μετά ως αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ έφτασε τώρα να παρατηρεί τα τεκταινόμενα. Και εμείς να υπομένουμε το κόστος της απραξίας της, πληρώνοντας τα σπασμένα των λαθών της.
Καλημέρα σας.

Σύγχρονοι ανάγωγοι.

Νοικιάζουν οι Δήμοι μια παραλία, σε κάποιον για να βάλει ξαπλώστρες και ομπρέλες. Εκείνος θεωρεί ότι έγινε ιδιοκτήτης της παραλίας.
Απλώνει σε όλο το μήκος και πλάτος τις ξαπλώστρες και τα παρασόλια του. Χώρος ελεύθερος, ελάχιστος. Τι κι’αν δεν θέλουν όλοι να πληρώσουν τον κεφαλικό φόρο για τη πλαζ. Ο νεόκοπος ιδιοκτήτης της άμμου έχει μπλοκάρει το σύμπαν.
Νοικιάζουν οι Δήμοι ένα πεζοδρόμιο, για να απλώσει ένα καφέ τα καθίσματά του. Και τα καθίσματα πολλαπλασιάζονται, σαν ρώσικες μπαμπούσκες, ανάλογα με τις ώρες. Σε σημείο να μη μπορεί να περάσει ο κόσμος. Λες και τα πεζοδρόμια κατασκευάστηκαν για να μετατραπούν σε τραπεζοδρόμια. Και οι πεζόδρομοι σε τραπεζόδρομους. Το καφέ έχει άδεια για 10 τραπέζια εσωτερικά και απλώνει άλλα 40 εξωτερικά.
Νοικιάζουν τα κιλικία σε αεροδρόμια. Για ένα καφέ σε πλαστικό ποτήρι θέλεις 4 ευρώ. Για ένα σάντουιτς άλλα τόσα, επειδή έχει μέσα ένα μαρουλόφυλλο το βάπτισαν… «σπέσιαλ». Ρωτάς γιατί αυτές οι τιμές και απαντούν «ξέρεις πόσα πληρώνω για ενοίκιο;» Και εσύ το βουλώνεις. Τι να απαντήσεις…
Ίδια κατάσταση και στα κιλικία των νοσοκομείων. Και των απανταχού τουριστικών σημείων.
Οι Δήμοι όταν νοικιάζουν μια παραλία δε πρέπει να περιορίζονται στην εκμίσθωση ενός ελάχιστου τμήματος μόνον, αφήνοντας τον υπόλοιπο χώρο ελεύθερο για όσους δεν θέλουν ή έχουν δική τους ομπρέλα; Τι νοικιάζουν; Το παππού τους το χωράφι;
Όταν δίνουν άδεια για τραπεζοκαθίσματα, ελέγχουν μετά και το άπλωμα τους;
Όταν βγαίνει σε δημοπρασία ένα κιλικίο δε θα πρέπει να καθορίζονται και οι ανώτατες τιμές σε τουλάχιστον 30-40 βασικά είδη διατροφής και ροφημάτων; Πρέπει. Και το έκαναν ήδη κάποιοι Διοικητές νοσοκομείων που σέβονται τον εαυτό τους και τους επισκέπτες. Που δεν αναλώθηκαν στο πόσα περισσότερα θα εισπράξουν από τους ενοικιαστές των κιλικίων. Αναλώθηκαν στο να προστατέψουν το κοινωνικό σύνολο.
Ο ελεύθερος ανταγωνισμός της αγοράς, λειτουργεί όταν ο πολίτης έχει δικαίωμα επιλογής. Σε ένα αεροδρόμιο όμως ή σε ένα πλοίο ποιες επιλογές έχει; Ποιος μπορεί να δώσει άδικο στον ενοικιαστή, όταν για μια παράγκα-κιλικίο απαιτούν να την εκμισθώσουν όσο ένα κατάστημα κεντρικού δρόμου;
Το ΕΣΡ επιβάλλει πρόστιμα, όταν σε τηλεοπτικές εκπομπές, διαπιστώνει ότι θίγεται η αξιοπρέπεια των τηλεθεατών. Όταν ο πεζόδρομος γίνεται καρεκλόδρομος, δεν θίγεται η αξιοπρέπεια του πεζού; Όταν πληρώνεις ένα σάντουιτς όσο μια μπριζόλα σε ταβέρνα, δεν θίγεται η νοημοσύνη σου; Όταν δεν έχεις πρόσβαση σε μια παραλία, επειδή κάποιος τη νοίκιασε, δεν υποτιμάται η προσωπικότητά σου;
Καλημέρα σας

Χαμένοι στη πόλη

Ξεκινώντας από το Geteborg της Σουηδίας, πέρασα με καράβι απέναντι στη Δανία. Σταμάτησα σε ένα πάρκινγκ στο Odde. Ένα μικρό χωριό Βόρεια της Δανίας. Εκεί υπήρχε και ένας κάδος απορριμμάτων. Μια χάρτινη μεγάλη σακούλα μέσα στο κάδο και απ’έξω έγραφε σε 9 γλώσσες τη λέξη «απορρίμματα» Και στα Ελληνικά! Όχι γιατί δε θα καταλάβαινε κάποιος τη χρήση του κάδου. Από κοινωνική αγωγή και μόνο. Από σεβασμό στον ξένο επισκέπτη. Όλα αυτά το 1982. Με την Ελλάδα μόλις τρία χρόνια στην τότε ΕΟΚ.
Ποιοί ξένοι έρχονται για τουρισμό στη Καβάλα; Τούρκοι, Βούλγαροι, Σέρβοι κυρίως. Χαιρόμαστε όταν διαπιστώνουμε ότι «γέμισε η πόλη με Βουλγάρικα λεωφορεία». Άνθρωποι που έφυγαν από το τόπο τους για να γνωρίσουν ένα άλλο τόπο. Έστω και περιστασιακά για λίγες μέρες. Να δουν, να περπατήσουν, να αγοράσουν, να σχολιάσουν, να διασκεδάσουν.
Έχουμε ένα Γραφείο Τουριστικών Πληροφοριών. Λογικά θα έπρεπε να υπάρχουν πληροφοριακά έντυπα για τη Καβάλα, την ιστορία της, τους δρόμους και τα κέντρα της, στα Βουλγαρικά, στα Τουρκικά, στα Σέρβικα. Αμ δε. Τους θεωρούμε παρακατιανούς μάλλον αυτούς τους λαούς. Μόνο ένα έντυπο στα Βουλγαρικά υπάρχει και ένα δεύτερο επίσης στην ίδια γλώσσα, προϊόν της Περιφέρειας. Το δεύτερο είναι μια περιήγηση στη Βαλκανική περιοχή Δράμας, Καβάλας, Ξάνθης, Smolyan και Blagoevgrad.
Δαπάνες εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ ετησίως για τη τουριστική προβολή μας. Ταξίδια με κουστωδίες παρατρεχάμενων και κάποιων άσχετων, στα πιο όμορφα μέρη της Ευρώπης. Όταν φτάνει η ώρα να τυπώσουμε κάποια τεύχη ή χάρτες στη γλώσσα των όμορων κρατών μας τότε σκεφτόμαστε το κόστος. Προγραμματίζουμε σε ποιες τουριστικές εκθέσεις θα συμμετάσχουμε, χωρίς να υπολογίζουμε και την αντίστοιχη επισκεψιμότητα από τα μέρη εκείνα.
Αφήσαμε τους γείτονες και τρέχουμε στη Εσπερία. Θέλουμε να έρθουν, αλλά δεν υπάρχει ούτε για δείγμα, ένας οδηγός της πόλης, στη γλώσσα τους. Ρωτάει ο Τούρκος στο Γραφείο Πληροφοριών. Του εξηγεί η πρόθυμη υπάλληλος σε άπταιστα αγγλικά! Μπαίνει και ένας Σέρβος. Χαμογελαστή η κυρία εξηγεί σε άπταιστα Αγγλικά! Άνθρωποι χαμένοι στη πόλη. Αυτοί είμαστε…
Η εκδόσεις τουριστικών οδηγών, χαρτών και ιστορικών κειμένων της πόλης δεν είναι υπόθεση μιας Δημοτικής Επιχείρησης μόνο. Λόγο και άποψη πρέπει να έχουν και οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι φορείς. Ο Σύνδεσμος Ξενοδόχων Καβάλας, το Επιμελητήριο, Ο Εμπορικός Σύλλογος, η Ομοσπονδία Επαγγελματιών. Ρωτήθηκαν για τις εκδόσεις αυτές. Εξέφρασαν κάποια άποψη ποτέ; Έκαναν προτάσεις;
Την ανεπάρκεια της τουριστικής μας προβολής ας μην την ανεχθούμε. Μας προσβάλει όλους.