Κίτρινη ντροπή

Κίτρινη ντροπή

Του Κώστα Τζανίδη
http://networkedblogs.com/kWt18
Ένα χειμωνιάτικο βράδυ, σε μια ταβέρνα της επαρχίας, στην παρέα βρίσκεται ένας φίλος ταξιτζής. Όχι "ταρίφας". Απεχθανόταν τον τίτλο, δεν ήθελε να τον αποκαλούν έτσι. Ευκαιριακός, ας πούμε, στο επάγγελμα. Πούλησε το μαγαζί του, χρεώθηκε και αγόρασε μια άδεια ταξί - "για καλύτερα", όπως έλεγε.

- "Να προλάβω να ξεχρεώσω την άδεια και να την πουλήσω".
- "Γιατί; Δεν δουλεύεις καλά;", τον ρώτησα.
- "Βγαίνει το μεροκάματο, δε λέω. Ακούγεται ότι θα απελευθερώσουν το επάγγελμα, όμως. Και τότε...", συμπλήρωσε σκεφτικά.

Έκτοτε πέρασαν δέκα ολόκληρα χρόνια. Την άδειά του την πούλησε. Έβγαλε καλά χρήματα, άφησε πίσω τη μιζέρια, αύξησε κατά πολύ το βιωτικό του επίπεδο και άλλαξε επάγγελμα. "Ξέφυγε", θα μπορούσε να πει κανείς, από εκεί που και ο ίδιος ήθελε να είναι αποστασιοποιημένος.

Σήμερα οι ταξιτζήδες προσπαθούν να μας πείσουν ότι δεν γνώριζαν ότι θα άνοιγε το επάγγελμά τους. Απίθανο, για κάτι που συζητιέται ήδη εδώ και χρόνια. Και φυσικά, ενώ το γνώριζαν, δεν φρόντισαν να αυτορυθμίσουν την αγορά τους, μειώνοντας σταδιακά την τιμή (μετα)πώλησης των αδειών τους, μιας και αυτές θα περιέρχονταν, εν τέλει, σε αχρηστία. Μπορεί στην Ελλάδα να μην ξέρεις ποτέ τι σου ξημερώνει, όμως είναι χειρότερο να πιστεύεις ότι δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα, ποτέ.

Τα είχα γράψει και πέρυσι, όταν είχαν ξεσηκωθεί πάλι με το θέμα των αποδείξεων, τότε. Πάντοτε υπερβολικοί και πάντοτε "νταήδες" στη συμπεριφορά τους. Χωρίς καμία έγνοια για την κοινωνική δικαιοσύνη και συνοχή. Εγωιστές μέχρι το κόκκαλο. Κακότροποι.

Εννοείται ότι, έχοντας πληρώσει 300 χιλιάρικα για μία άδεια, δεν θέλεις να ανοίξει το επάγγελμά σου. Ένα επάγγελμα που εξαρχής ξεκίνησε ως κλειστό, εξυπηρετώντας σοβαρά κοινωνικά κριτήρια, κατέληξε να λειτουργεί με τους όρους της παραοικονομίας.

Οι ταξιτζήδες είναι από τις ελάχιστες εργασιακές κάστες που πριμοδοτούνται για χρόνια με κρατικό χρήμα αφειδώς, την ίδια στιγμή που ξόδευαν υπέρογκα ποσά για την απόκτηση της άδειάς τους. Άραγε, πόσο ανάγκη έχεις μια κρατική επιχορήγηση όταν ξοδεύεις εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ μόνο για τον "αέρα";

Είναι γνωστό τοις πάσι ότι κάθε επιχειρηματική κίνηση εμπεριέχει τον παράγοντα του ρίσκου. Θα μπορούσα να απαριθμήσω με ευκολία πολλά επαγγέλματα, ή και συγκεκριμένες επιχειρηματικές προσπάθειες ειδικότερα, που "δεν πήγαν" όπως λέμε στην πιάτσα. Άνθρωποι που έχασαν τις περιουσίες τους εν μία νυκτί, απλώς και μόνο γιατί η αγορά "αυτορυθμίζεται" πάντοτε και ο ανταγωνισμός είναι αμείλικτος. Ποιο ρίσκο, λοιπόν, βίωσαν οι ταξιτζήδες τόσα χρόνια σε ένα κλειστό επάγγελμα, όπου δεν έκοβαν αποδείξεις, έκλεβαν το κράτος και αύξαναν τα κόμιστρα κατά το δοκούν κάθε χρόνο εις βάρος μας;

Όταν ανακοινώθηκε το άνοιγμα του επαγγέλματος από τον κ. Ρέππα, οι ταξιτζήδες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη νοιάστηκαν μόνο για τον εαυτό τους και ζήτησαν να εφαρμοστούν τα πληθυσμιακά κριτήρια μόνο στις δύο μεγαλουπόλεις - γεγονός που θα κρατούσε και πάλι το επάγγελμα πρακτικά κλειστό. Καμία μέριμνα για τους συναδέλφους τους στην επαρχία, βέβαια. Εκεί, ας άνοιγε το επάγγελμα, δεν πείραζε.

Όταν ο κ. Ραγκούσης πήρε πίσω το σχέδιο Π.Δ. του κ. Ρέππα, ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Τότε, δήλωναν τελείως ξεδιάντροπα, ότι θα κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις τους ζητώντας στήριξη και από τους συναδέλφους τους στην επαρχία, με την κάθοδο των ταξί σε πρωτεύουσα και συμπρωτεύουσα. Στήριξη δηλαδή από τους συναδέλφους που τους "πούλησαν" με ευκολία στις πρώτες διαπραγματεύσεις με το Υπουργείο.

Ταυτόχρονα, σε πολιτικό επίπεδο, συμβαίνει το εξής παράδοξο: ο βουλευτής ΠΑΣΟΚ Λακωνίας κ. Γρηγοράκος, ζήτησε δημόσια από τον κ. Ραγκούση να παραιτηθεί, παρότι και ο ίδιος είχε ψηφίσει το εν λόγω νομοσχέδιο για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων μόλις τέσσερις μήνες πριν.

Ουγκ.

Στο δια ταύτα; Η Ελλάδα κόπηκε στα δύο με το κλείσιμο της γέφυρας Ρίου-Αντίρριου, οι τουρίστες διαμαρτύρονται και ταλαιπωρούνται, τα ξένα τουριστικά γραφεία απειλούν να αποκλείσουν την Ελλάδα ως προορισμό για τα κρουαζιερόπλοιά τους, ο κόσμος δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί εν μέσω καύσωνα και η οικονομία πλήττεται για άλλη μια φορά.

Ε, και;

Οι ταξιτζήδες συνεχίζουν το "ράδιο αρβύλα", μεθοδευμένα. Προσπαθώντας να βρουν λαϊκό και συντεχνιακό έρεισμα στις διεκδικήσεις τους, έχουν διαδώσει έντεχνα στην πιάτσα ότι μοναδικός σκοπός της κυβέρνησης είναι να παραδοθεί ο έλεγχος των ταξί σε μεγάλες εταιρίες, δημιουργώντας έτσι καρτέλ στον κλάδο.

Βέβαια, εγώ το μόνο καρτέλ που βλέπω εδώ είναι το δικό τους. Αυτό που τραβάει χειρόφρενο μια ζωή, όποτε του καπνίσει, για όσο του καπνίσει. Και αυτό είναι που δεν θέλουν να χάσουν πάνω απ' όλα.

Ποια είναι η αλήθεια; Ας δούμε τι προβλέπει το σχέδιο Π.Δ. Ραγκούση (αντιγράφω από την Κυριακάτικη "Ε" της 24/7/2011):

• Επιτρέπεται η αλλαγή έδρας στα ταξί, πράξη που σήμερα απαγορεύεται, μέσω της επέκτασης της περιοχής λειτουργίας (κοινώς, έχεις το περιθώριο να επεκτείνεις την επαγγελματική σου δραστηριότητα και παραέξω, κατά τη λογική που και ο ψαράς ψαρεύει όπου έχει ψάρια).
• Καταργείται ο ιδιοκτησιακός περιορισμός κατοχής έως και δύο αδειών. Εταιρίες οποιασδήποτε μορφής (Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε.) θα μπορούν να αγοράσουν άδειες ταξί (το "αγοράσουν" εδώ θεωρώ ότι είναι λάθος, προφανώς το σωστό είναι "εκδώσουν"). Θέτει όριο για μια εταιρία να κατέχει έως το 2% του συνόλου των αδειών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και το 5% στην επαρχία, ώστε να αποφευχθούν τα ολιγοπώλια ή τα μονοπώλια (βλ. καρτέλ).
• Απελευθερώνεται γενικά το επάγγελμα, καθώς καταργούνται όλα τα υφιστάμενα επαγγελματικά ασυμβίβαστα.
• Προστίθενται κοινωνικά κριτήρια σε δικαιούχους νέων αδειών (μοριοδότηση σε πολύτεκνους, μακροχρόνια ανέργους, ανάπηρους 67% και άνω).

Άρα, έχουμε και λέμε:

1. Διαλύεται το τεράστιο καρτέλ των παραδοσιακών ταξιτζήδων που έκοβαν και έραβαν κατά πώς τους κάπνιζε. Πλέον σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα μπορούν να υπάρχουν τουλάχιστον 50 διαφορετικές εταιρίες ταξί, αν υποθέσουμε ότι όλα τα ταξί θα ανήκουν σε εταιρίες.
2. Επιτρέπεται στον κάθε βιοπαλαιστή να ασχοληθεί με αυτό το επάγγελμα, χωρίς να υποθηκεύσει μέχρι και τα εγγόνια του. Οι ίδιοι οι ταξιτζήδες, βέβαια, θέλουν να αποφύγουν πάσει θυσία τους "ευκαιριακούς" του κλάδου. Φυσικά, όταν σαν ιδιοκτήτης εκμεταλλεύεσαι τους οδηγούς σου σαν είλωτες, είναι δύσκολο να ξεμάθεις.
3. Επιστρέφουν τα κοινωνικά κριτήρια στην αδειοδότηση, υπό μορφή μορίων. Γιατί δίνει μόρια το κράτος; Γιατί μάλλον το θεωρεί ένα ευγενές και προνομιούχο επάγγελμα.

Προφανώς με όλα τα παραπάνω αναφέρομαι στους ιδιοκτήτες και όχι στους οδηγούς ταξί - οι οποίοι φυσικά και δήλωσαν ότι δεν έχουν κανένα πρόβλημα με το άνοιγμα του επαγγέλματος, με αποτέλεσμα να φάνε ξύλο γι' αυτό.

Προφανώς και αναγνωρίζω ότι κάποιοι χρεώθηκαν για να πάρουν μια άδεια και είναι βιοπαλαιστές και οικογενειάρχες. Θέλω να τους πληροφορήσω ότι δεν είναι οι μόνοι που πλήττονται. Όμως είναι οι μόνοι που λειτουργούν τόσο εκβιαστικά, μεταξύ και άλλων -ολιγάριθμων ευτυχώς- συντεχνιών.

Η παραοικονομία, που οι ίδιοι δημιούργησαν και εξέθρεψαν, ήρθε η ώρα να σταματήσει.